ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਡੇ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ-ਸਮਝੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਇਹ ਆਦਤ ਵਾਕਈ ਸਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਗੱਲ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰੀ (Kidney Stone) ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਾਇੰਸ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।
ਪਿਸ਼ਾਬ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਨੁਕਸਾਨ?
ਡਾਕਟਰੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਲੈਡਰ ਲਗਭਗ ਖਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਖਾਲੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕੁਝ ਤੱਤ (ਜਿਵੇਂ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਜਾਂ ਹੋਰ ਖਣਿਜ) ਬਲੈਡਰ ਵਿੱਚ ਬਚੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਪਾਣੀ ਪੀ ਲਵਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੱਤ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਵਾਪਸ ਗੁਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਨਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਜਮਾਵਾ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਪੱਥਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦੀ ਹੈ?
ਪੱਥਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜਾਂ ਅਤੇ ਲੂਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕਠ ਹੋਈ ਸਖ਼ਤ ਪਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਬਲੈਡਰ ਜਾਂ ਗੁਰਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਖਣਿਜ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਨਾ ਨਿਕਲਣ, ਤਾਂ ਇਹ ਜਮਾਵੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਧੀਰੇ-ਧੀਰੇ ਇਹ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ-ਛੋਟੀ ਪੱਥਰੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਦਰਦ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਸਹੀ ਹੈ?
ਹਾਂ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦਾਮੰਦ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਲੈਡਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਾਨਿਕਾਰਕ ਤੱਤ ਘੁਲ ਕੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਸੰਬੰਧੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਖਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮਾਂ
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸਹੀ ਰੁਟੀਨ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਲਾਭਕਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ:
- ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਹੀ – ਇਸ ਨਾਲ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਲੇ ਤੱਤ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ।
- ਖਾਣ ਤੋਂ ਅੱਧਾ ਘੰਟਾ ਪਹਿਲਾਂ – ਪਚਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ।
- ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ – ਪਸੀਨੇ ਨਾਲ ਨਿਕਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਪੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਪਹਿਲਾਂ – ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਾਈਡਰੇਟ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ।
ਨਤੀਜਾ
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਆਦਤ ਸਿਹਤ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਜਾਂ ਯੂਰੀਨਰੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ।
