ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਹਰ ਕੋਈ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਈਅਰਫੋਨ ਜਾਂ ਈਅਰਬਡਸ ਵਰਤਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਝਰਨਾਹਟ (ringing or buzzing in ears) ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਕਈ ਵਾਰ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਜਣ ਵਾਲੀ ਘੰਟੀ ਜਾਂ ਅਜੀਬ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਟਿੰਨੀਟਸ: ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਜਣ ਵਾਲੀ ਘੰਟੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ
ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਉੱਚੀ ਜਾਂ ਹੌਲੀ ਘੰਟੀ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਟਿੰਨੀਟਸ (Tinnitus) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟਿੰਨੀਟਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਝਰਨਾਹਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਵੱਜਦੀ ਘੰਟੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਣਦੇਖਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਕੰਨ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਜਾਂ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਟਿੰਨੀਟਸ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਟਿੰਨੀਟਸ ਹੋਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:
- ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਈਅਰ ਵੈਕਸ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣਾ – ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੋਇਸਟ ਈਅਰ ਵੈਕਸ ਕੰਨ ਦੇ ਪਰਦੇ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਘੰਟੀ ਵੱਜਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ।
- ਕੰਨ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ – ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜਾਂ ਫੰਗਲ ਕਾਰਨ ਕੰਨ ਦੇ ਪਰਦੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ।
- ਸੱਟ ਜਾਂ ਚੋਟ – ਕੰਨ ਜਾਂ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਸੱਟ ਕਾਰਨ ਕੰਨ ਦੇ ਪਰਦੇ ਵਿੱਚ ਛੇਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਈਅਰਫੋਨ/ਈਅਰਬਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ – ਇਹ ਕੰਨਾਂ ਦੇ ਪਰਦੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜੋ ਕੰਨਾਂ ਵੱਜਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ
- ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ
- ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
- ਡਾਇਬਟੀਜ਼
- ਅਨੀਮੀਆ
ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਘੰਟੀ ਵੱਜਣ, ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਸੁਝਾਅ
- ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰੋ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੱਲੇ ਜੂਝੇ ਔਜ਼ਾਰ ਜਾਂ ਵੱਟੀਆਂ ਨਾਲ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਈਅਰਫੋਨ ਜਾਂ ਈਅਰਬਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਜੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘੰਟੀ ਵੱਜਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਲਗਾਤਾਰ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।
- ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ अपनਾਓ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਥਾਇਰਾਇਡ ਜਾਂ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਰੱਖੋ।
ਇਸ ਲੰਮੇ ਲੇਖ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ ਹੈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ।