ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਆਹਿਸਤਾ-ਆਹਿਸਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਸ ਇਸਦੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਵਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੇ ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ, ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਜੀਵਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸੀਨੀਅਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਿਸਮ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਕਾਰਸੀਨੋਮਾ ਹਨ ਜੋ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਹੜੇ ਅਕਸਰ ਸਾਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ
1. ਭਾਰ ਘਟਣਾ:
ਇੱਕ ਆਮ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਅਣਜਾਣ ਘਟਣਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲੱਛਣ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
2. ਭੁੱਖ ਵਿੱਚ ਕਮੀ:
ਜਿਵੇਂ ਲਿਵਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਭੁੱਖ ‘ਤੇ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
3. ਲਗਾਤਾਰ ਥਕਾਵਟ:
ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ।
4. ਪੇਟ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਰਦ:
ਲਿਵਰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਦ ਕਈ ਵਾਰੀ ਪਿੱਠ ਅਤੇ ਮੋਢਿਆਂ ਤੱਕ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
5. ਪਿਸ਼ਾਬ ਦਾ ਪੀਲਾ ਰੰਗ:
ਜੇ ਸਵੇਰੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦਾ ਰੰਗ ਪੀਲਾ ਜਾਂ ਗਾੜਾ ਪੀਲਾ ਦਿਸ਼ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਿਵਰ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
6. ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ:
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ, ਪਾਣੀ ਭਰਨਾ ਜਾਂ ਅਸਧਾਰਨ ਅਰੋਗਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।
ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਕੁਝ ਸਧਾਰਣ ਤਦਬੀਰਾਂ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹਨ:
- ਹੈਪੇਟਾਈਟਿਸ ਬੀ ਦਾ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣਾ।
- ਵਜ਼ਨ ਨੂੰ ਸਹੀ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਓਵਰਵੇਟ ਤੋਂ ਬਚਣਾ।
- ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਘੱਟ ਕਰਨਾ।
- ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਤੋਂ ਬਚਾਅ।
- ਨਮਕੀਨ ਅਤੇ ਜੰਕ ਫੂਡ ਦਾ ਘੱਟ ਸੇਵਨ।
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੇ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਬਚਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਸਧਾਰਨ ਲੱਛਣ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ।