ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ ‘ਚ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਸਟਾਰ ਅਥਲੀਟ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਹਰਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਜਰਮਨੀ ਗਏ ਹਨ। ਨੀਰਜ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨਗੁਇਨਲ ਹਰਨੀਆ ਦੇ ਦਰਦ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਪਰ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਸ਼ੇਡਿਊਲ ਕਾਰਨ ਉਹ ਇਸ ਸਰਜਰੀ ਨੂੰ ਟਾਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਹਰਨੀਆ ਕਾਰਨ ਨੀਰਜ ਨੂੰ ਗਰੋਇਨ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਕਾਫੀ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦਰਦ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਨੀਰਜ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ।
ਹਰਨੀਆ ਕੀ ਹੈ?
ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰਨੀਆ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅੰਗ ਦਾ ਕੋਈ ਹਿੱਸਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਟਿਸ਼ੂ ਜਾਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੇ ਛੇਕ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ:
- ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ
- ਸ਼ਾਰੀਰੀਕ ਸੱਟ ਜਾਂ ਚੋਟ
- ਜਨਮ ਦੇ ਵਿਗਾੜ
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਰਨੀਆ ਪੇਟ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਕੈਵਿਟੀ ਦੀਵਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਖਿਸਕ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਰਦ ਅਤੇ ਅਸੁਵਿਧਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹਰਨੀਆ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਹਰਨੀਆ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਹੈ ਇਨਗੁਇਨਲ ਹਰਨੀਆ, ਜੋ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਲਗਭਗ 75% ਹਰਨੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨਗੁਇਨਲ ਹਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅੰਤੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਇਨਗੁਇਨਲ ਕੈਨਲ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੱਟ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਰਨੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ:
- ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ
- 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ
- ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਨਾਭੀਨਾਲ ਹਰਨੀਆ
ਹਰਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਹਰਨੀਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੰਢ ਜਾਂ ਉਭਾਰ, ਜੋ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
- ਦਬਾਅ ਜਾਂ ਭਾਰ ਚੁੱਕਣ ਸਮੇਂ ਦਰਦ
- ਹਾਰਟਬਰਨ ਜਾਂ ਬਦਹਜ਼ਮੀ (ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਹਾਇਟਲ ਹਰਨੀਆ ਵਿੱਚ)
ਕਈ ਵਾਰ ਹਰਨੀਆ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮੁੜ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਹਰਨੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਰਨੀਆ ਦਾ ਇਲਾਜ
ਹਰਨੀਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਡਾਕਟਰੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਸਰਜਰੀ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਘੱਟ ਦਰਦ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਰਜਰੀ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਸਮਾਂ ਟਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਰਨੀਆ ਆਪਣੀ ਆਪ-ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਸ ਲਈ ਸਰਜਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਹਰਨੀਆ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਰਦ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਵਰਗੇ ਖਿਡਾਰੀ ਜਿਹੜੇ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਹਰਨੀਆ ਦਾ ਸਮੇਂ ਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਾ ਹੋਵੇ।