ਬਰਸਾਤਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਨਮੀ ਅਤੇ ਗਿੱਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਡੇਂਗੂ, ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਪੀਲੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਆਈਫਲੂ (Eye Flu) ਜਾਂ ਕੰਜਕਟਿਵਾਈਟਿਸ ਦੇ ਕੇਸ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹਸਪਤਾਲਾਂ, ਡਿਸਪੈਂਸਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟੋਰਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲੰਬੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਮਰੀਜ਼ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਲਾਲੀ, ਰੜਕ ਅਤੇ ਦਰਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਇਕ ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰੱਖਣ ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਆਈਫਲੂ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਆਈਫਲੂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।
- ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਣ ਨਾਲ
- ਉਸਦੇ ਰੁਮਾਲ, ਤੌਲੀਆ ਜਾਂ ਬਿਸਤਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ
- ਗਲੇ ਮਿਲਣ ਜਾਂ ਨਾਲ ਸੌਣ ਨਾਲ
- ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਤੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ
ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਨਾਲ ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾਵੇ।
ਆਈਫਲੂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ
ਆਈਫਲੂ ਦੇ ਆਰੰਭਕ ਲੱਛਣ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ:
- ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਣਾ
- ਰੜਕ ਅਤੇ ਖੁਰਕ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
- ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪਾਣੀ ਡਿੱਗਣਾ
- ਅੱਖ ਦੇ ਚਿੱਟੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਸੋਜ ਆ ਜਾਣਾ
- ਰੋਸ਼ਨੀ ਵੱਲ ਨਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਜੇ ਇਹ ਲੱਛਣ ਵਧਣ ਲੱਗਣ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਮੈਡੀਕਲ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਘਰੇਲੂ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਵੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਰਾਹਤ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿਚ ਇਲਾਜ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਸਧਾਰਣ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਆਈਫਲੂ ਵਿਚ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ:
- ਸਾਫ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਧੋਣਾ – ਦਿਨ ਵਿਚ ਕਈ ਵਾਰ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਅਤੇ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਵੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਰੜਕ ਘਟਦੀ ਹੈ।
- ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ – ਰੂਈ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਸੁਜਨ ਅਤੇ ਖੁਰਕ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਤ੍ਰਿਫਲਾ ਕਾਢਾ – ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਤ੍ਰਿਫਲਾ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਇਕ ਗਿਲਾਸ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਦੋ ਚੁਟਕੀ ਤ੍ਰਿਫਲਾ ਚੂਰਨ ਪਾ ਕੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਬਾਲੋ।
- ਠੰਢਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਮਲਮਲ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਛਾਣ ਲਵੋ।
- ਇਸ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਦਿਨ ਵਿਚ ਦੋ ਵਾਰ ਅੱਖਾਂ ਧੋਵੋ।
ਇਹ ਇਲਾਜ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਬਚਾਅ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਲਾਹ
- ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਰੁਮਾਲ, ਤੌਲੀਆ ਜਾਂ ਤਕੀਆ ਸਾਂਝੇ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਧੋਵੋ।
- ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਧੋਏ ਹੱਥ ਨਾਲ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਸਨਗਲਾਸਿਜ਼ ਪਹਿਨੋ ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਘਟੇ।
ਨਤੀਜਾ
ਆਈਫਲੂ ਇੱਕ ਆਮ ਪਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਜੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਬਰਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਘਰੇਲੂ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਠੀਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਲੱਛਣ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣ ਜਾਂ ਵੱਧ ਜਾਣ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।