ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੁਬਾਰਾ ਖਤਰਨਾਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ
ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹਲਕਾ ਸੁਧਾਰ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹਵਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਰਹੀ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਨੱਕ, ਕੰਨ ਅਤੇ ਗਲੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਕਈ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੰਕੜੇ
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਪ੍ਰੋਵਾਈਡਰ ਪ੍ਰਿਸਟੀਨ ਕੇਅਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਲੀ, ਨੋਇਡਾ, ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ, ਮੇਰਠ, ਫਰੀਦਾਬਾਦ, ਰੋਹਤਕ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਕਾਨਪੁਰ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ 56,176 ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਕਈ ਚੌਕਾਉਂਦੇ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੇ ਹਨ।
- ਲਗਭਗ 41 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਣ ਦੌਰਾਨ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ, ਸੋਜ ਅਤੇ ਲਾਲੀ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ।
- ਕਰੀਬ 55 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨੱਕ, ਕੰਨ ਅਤੇ ਗਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਅਤੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਭਰਾਵਟ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ।
- ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 68 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਖਤਰਾ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ
ਪ੍ਰਿਸਟੀਨ ਕੇਅਰ ਦੇ ENT ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਿਆਨ ਡਾ. ਧਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖਤਰਨਾਕ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਖਤਰਾ ਹੋਰ ਵੱਧ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੁੱਖੇ ਕਣ ਨੱਕ ਅਤੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਲੇਸਦਾਰ ਝਿੱਲੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ਅਤੇ ਦਰਦ
- ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਅਤੇ ਰੁਕਾਵਟ
- ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ
ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਇਆ ਕਿ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਖਤਰੇ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।
- ਕੇਵਲ 35 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਨਗਲਾਸ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਚਸ਼ਮੇ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ।
- ਲਗਭਗ 40 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ENT ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਾਅ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਏ।
ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਲਾਹ
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰ ਅਪਣਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ:
- ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ: ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਸਮੇਂ N95 ਜਾਂ ਸਮਾਨ ਮਾਸਕ ਵਰਤੋ।
- ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹੋ: ਬੇਕਾਰ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚੋ ਅਤੇ ਖਿੜਕੀਆਂ-ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਬੰਦ ਰੱਖੋ।
- ਹਾਈਡਰੇਟਿਡ ਰਹੋ: ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਤਾਂ ਜੋ ਗਲਾ ਅਤੇ ਨੱਕ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਰਹਿ ਸਕਣ।
- ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਸਨਗਲਾਸ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਚਸ਼ਮੇ ਪਹਿਨੋ।
ਨਤੀਜਾ
ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ENT (ਨੱਕ, ਕੰਨ ਅਤੇ ਗਲਾ) ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਿਆਨ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਉਪਾਅ ਨਾ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
